Een schone buurt is een veilige buurt!
Zwerfafval is afval dat ergens belandt waar het niet thuishoort. Zoals op straat en in bermen, op openbare plaatsen en in de natuur. In Nederland belandt elk jaar naar schatting 1 tot 5 procent van het huishoudelijke restafval (ofwel 35 tot 140 miljoen kilo) op straat in plaats van in een afvalcontainer. En dat is ook een groot probleem voor de veiligheid in de buurt. Zwerfvuil heeft namelijk een negatieve invloed op de leefbaarheid in wijken: het leidt tot een vervelend gevoel en uit onderzoek blijkt dat mensen zich in een vervuilde omgeving minder veilig voelen.
Ergernis en gevolgen
Zwerfafval scoort hoog in ergernissen over de eigen buurt. Zwerfafval trekt ongedierte aan en het opruimen kost de overheid bijna 200 miljoen euro per jaar. Bovendien is zwerfvuil slecht voor de natuur: het kan de bodem vervuilen en dieren eten het op of raken er in verstrikt. Afval op straat en in het groen vergaat heel traag. Wist je dat kauwgom pas na minstens 20 jaar vergaat en een aluminium drankblikje nauwelijks zelfs vergaat? Toch gooit bijna 1 op de 5 mensen zweleens wat op straat. Interessant gegeven: de omgeving is van invloed op hoe mensen zich gedragen. Vuil trekt vuil aan. Andersom geldt dan ook dat mensen zich in een schone omgeving ook schoner gedragen.
Tips om zwerfafval tegen te gaan
Een groot deel van het zwerfafval is dus het gevolg van onbewust gedrag en slordigheid. Onbewust gedrag is te beïnvloeden, bijvoorbeeld door afvalbakken neer te zetten en die ook tijdig legen. Ofwel; je buurt regelmatig schoon houden is een goede methode om een plek zwerfafvalvrij te houden. Een aantal tips voor een schone en veilige buurt:
- Ligt er ergens veel of vaak zwerfafval? Als je weet wie het veroorzaakt heeft, kun je die erop aanspreken.
- Winkels en horeca zijn verplicht om de omgeving van hun zaak schoon te houden. Ligt er veel rommel, dan kun je ze dus vragen om het op te ruimen.
- Gooi afval, ook kleine dingen zoals kauwgom, sigarettenpeuken of tissues, altijd in een openbare vuilnisbak. Of neem afval als flesjes mee naar huis en lever het daarna gescheiden in, zodat het gerecycled kan worden.
- Beperk zelf je afval: neem je eigen boodschappentas mee, gebruik een hervulbaar waterflesje, etc.
- Laat geen ballonnen op: ze komen op straat of in de natuur terecht. Daar kunnen dieren de ballonnen opeten of verstrikt raken in het touwtje.
- Zet geen afval naast volle straatvuilnisbakken, papierbakken of vuilcontainers, maar neem het mee naar huis.
- Actueel punt: gooi je mondkapje bij het restafval zodra je het niet meer kunt gebruiken. Pas op dat het mondkapje niet uit je zak valt.
- Doe mee met een opruimactie in je eigen buurt! Begin en verspreid een schoonmaak-initiatief bijvoorbeeld via deze app. Tip: wil je zelf jouw stuk straat schoonhouden? Vraag de gemeente dan of je een gratis grijper kunt krijgen.
Zelf zwerfafval melden
Overvolle vuilcontainers, uitpuilende afvalbakken, rommel op straat of in het groen: je kunt het bij de gemeente melden. Meestal staat op de website van de gemeente hoe je de melding kunt doen, of je kunt zoeken op ‘zwerfafval’ via de zoekfunctie. Bellen kan ook, kijk voor het telefoonnummer op de website van je gemeente.
Acties tegen zwerfafval
Het tegengaan en verwijderen van zwerfafval is een taak van de gemeente. Maar er zijn ook diverse (particuliere) acties om zwerfvuil tegen te gaan en mensen te mobiliseren om zwerfafval op te ruimen. Sluit je aan of laat je inspireren!
- Op Nederland Schoon (https://www.nederlandschoon.nl/) staan voorbeelden van succesvolle acties tegen zwerfvuil.
- Supporter van schoon (https://www.supportervanschoon.nl/) is een platform om burgers bij elkaar te brengen die houden van een schone omgeving. Als je je aansluit bij Supporter van Schoon, kun je gratis handschoenen en andere materialen bestellen.