Stookalert: wat betekent dat eigenlijk?

Stookalert: wat betekent dat eigenlijk?

Dat de rook van verbrand hout ongezond is, weten we allemaal. Maar er zijn situaties waarin deze negatieve gezondheidseffecten extra sterk optreden. Daarom heeft de overheid het stookalert ontwikkeld: een advies om geen hout te stoken op bepaalde momenten.

Over het stookalert

Het stookalert van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) geeft per provincie advies op basis van weersverwachtingen en de luchtkwaliteit. Bij weinig wind blijft de rook langer hangen. En als de luchtkwaliteit al slecht is, bijvoorbeeld bij smog door fijn stof, verergert rook de situatie. Door niet te stoken, voorkom je gezondheidsklachten en (geur)hinder bij jezelf en in je omgeving.

Situaties waarin een stookalert afgegeven kan worden 

Er zijn drie situaties waarin het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) een stookalert kan versturen: 

  • Wanneer de weersomstandigheden ongunstig zijn 
  • Wanneer de luchtkwaliteit slecht is door fijn stof 
  • Bij een combinatie van deze twee factoren 

Voor de weersverwachting analyseert het KNMI de windsnelheid en de dikte van de onderste luchtlaag. Is er weinig wind en is de onderste luchtlaag dun, dan kan de houtrook blijven hangen. Zodra er minimaal 6 uur achter elkaar sprake is van ongunstige weersomstandigheden, geeft het RIVM een stookalert af. Dat geldt ook wanneer uit analyse blijkt dat de luchtkwaliteit slecht is door de hoeveelheid fijn stof. 

Een stookalert geldt voor particuliere houtstook die gericht is op sfeerverwarming, Denk hierbij aan open haarden, kachels, vuurkorven en pelletkachels. Bedrijven en particulieren die een kachel als hoofdverwarming gebruiken, worden niet aangesproken door het stookalert. Denk bij je open haard of houtkachel ook aan het vegen van de schoorsteen voor de veiligheid! 

Wanneer het advies wordt afgegeven om geen hout te stoken, geldt dat stookalert voor de middag en avond van die dag. Het kan zijn dat het stookalert langer van kracht blijft als de omstandigheden niet verbeteren. 

Waarom is houtrook ongezond? 

Er zitten veel schadelijke stoffen in de rook die vrijkomt bij het stoken van hout. Deze zorgen voor negatieve gezondheidseffecten, extra luchtvervuiling en eventuele overlast voor omwonenden. Vooral kwetsbare groepen kunnen last hebben van de rook: mensen met een long-, hart- of vaatziekte, ouderen en kleine kinderen.

Voorbeelden van stoffen die vrij kunnen komen wanneer je hout verbrandt:  

  • fijn stof (waaronder ultrafijn stof); 
  • anorganische gassen (zoals koolmonoxide, stikstofoxiden); 
  • vluchtige organische stoffen (onder meer benzeen, styreen, 1,3-butadieen, n-hexaan); 
  • polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s, waaronder benzo(a)pyreen, dioxines); 
  • aldehyden, fenolen, levoglucosan en quinonen (zoals respectievelijk formaldehyde, cresol enhydroquinone, guiacol en andere hydroxyfenolen); 
  • organische zuren (onder meer azijnzuur). 
  • methoxyfenolen (specifiek bij houtrook) 

Inschrijven voor het stookalert 

Wil je op de hoogte blijven van het stookalert? Schrijf je dan in via www.rivm.nl/stookalert. Op die pagina staat een veld ‘Aanmelden stookalert’. Vul je e-mailadres in en je krijgt een e-mail ter bevestiging met de titel ‘Aanmelding Nieuwsbrief’. Via deze nieuwsbrief verstuurt het RIVM het stookalert. Je e-mailadres wordt alleen gebruikt voor deze e-maillijst. 

Stookwijzer

Ook op locaties die niet in het stookalert worden genoemd, kan houtstook tot overlast voor omwonenden leiden. Ga je hout stoken, bekijk dan eerst de Stookwijzer. Zo weet je wanneer het vuur beter uit kan blijven.