Voorkom brand in huis: mogelijke oorzaken en tips

Je moet er niet aan denken dat er brand uitbreekt in je huis. Zelfs een kleine brand kan al grote gevolgen hebben. Brand kan op allerlei manieren ontstaan. Zeker ook in deze tijd van het jaar, waarop we met vuur en vlammetjes extra ‘warmte’ in huis proberen te creëren. We hebben twaalf huis-tuin-en-keuken-oorzaken van brand op een rij gezet, met bijbehorende preventietips en -maatregelen.

1. Schoorsteenbrand

Helaas nog steeds een oorzaak van brand die regelmatig voorkomt. Een schoorsteenbrand ontstaat als opgehoopt roet in de schoorsteen vlam vat. Het rookkanaal wordt extreem heet, scheurt en raakt lek. Het gevolg? Rookgassen in de woonkamer en vlammen die zich door de woning verspreiden. Dit voorkom je door jouw haard vakkundig te laten aansluiten én je schoorsteen jaarlijks te laten vegen

2. Brand door de open haard

Een geveegde schoorsteen is een goed begin, maar daarmee is niet al het gevaar geweken. Openhaardbranden die worden veroorzaakt doordat het vuur wordt aangemaakt met spiritus of benzine, komen nog regelmatig voor. Gebruik liever aanmaakhoutjes om de haard aan te steken. Een andere tip: zet een emmertje water bij de open haard en ga pas slapen als het vuur helemaal gedoofd is.

3. Brand door kaarsen en sigaretten

Hoog op de lijst van brandveroorzakers zijn sigaretten en kaarsen. Zorg dat kaarsen op een veilige plek staan en niet vlak naast iets brandbaars, zoals een gordijn. Blaas kaarsen altijd uit als je weggaat of gaat slapen. Kijk ook goed naar je kandelaars. Staan ze stabiel en zijn ze van niet-brandbaar materiaal? Brand vanwege een brandende sigaret voorkom je met een sigarettendover in je asbak en door opgerookte sigaretten onder de kraan te houden voordat je ze in de afvalbak gooit.

4. Brand door je (gas-)fornuis

Een ovenwant, schort of vaatdoekje dat iets te dicht bij het vuur ligt vat gemakkelijk vlam. Dit geldt ook voor snoeren. Je reduceert de kans op een keukenbrand door tijdens het koken altijd in de buurt te blijven van je fornuis. Kijk ook goed uit met wijde mouwen. Brand in de keuken voorkom je ook door te zorgen dat de buitenkant van je pannen vet- en vuilvrij zijn.

5. Frituurpan-branden

Als schuurtjes in brand gaan, is de frituurpan vaak de boosdoener. Zo’n brand ontstaat doordat het vet of de olie oververhit raakt. Hierbij komt het vet in de pan boven de zelfontbrandingstemperatuur komt waardoor het vlamvat. Heb je een frituurpan in huis? Zorg dan dat je weet wat je moet doen als het misgaat: schakel het apparaat uit en zet eventuele afzuiging af. Zorg daarnaast voor een geschikte brandblusser en blus nooit met water.

6. Brand in de cv-ruimte

Naast de keuken en het schuurtje, zijn de meterkast en de ruimte waar de cv-installatie hangt locaties waar relatief vaak brand uitbreekt. Oude, maar ook slecht onderhouden cv-ketels kunnen vlam vatten. Zorg daarom dat je je ketel jaarlijks door een erkende installateur laat controleren. 

7. Brand in de meterkast

Wanneer er brand uitbreekt in de meterkast, dan is dit vaak te wijten aan twee zaken. Elektra die niet door een professional is aangesloten of doordat de meterkast wordt gebruikt als opslagplaats. Vaak is dat in combinatie met gebrekkige ventilatie een plek waar regelmatig brand ontstaat.

8. Brand door de droger

Heb je een droger in huis? Wees je ervan bewust dat dit niet zonder gevaar is. De stof en pluizen die in het apparaat rondgaan, kunnen brand veroorzaken. Zet je droger daarom uit als je gaat slapen of je huis verlaat en zorg bij iedere droogbeurt dat het pluizenfilter is geleegd. Staat jouw droger in een andere ruimte dan de badkamer? Dan is het ophangen van een brandmelder in die ruimte een verstandig idee.

9. Apparaten die vlamvatten

Voor alle apparaten met een stekker geldt dan ook: zorg dat ze schoon en stofvrij zijn en schakel ze uit wanneer je ze niet gebruikt. Dus niet op stand-by laten staan, maar helemaal uit. Hiermee reduceer je de kans op brand, maar ook de hoogte van je energierekening. Ook stekkerdozen kunnen trouwens brandgevaar opleveren. Kijk uit met beschadigde snoeren en haspels en koppel geen stekkerdozen aan elkaar vast.

10. Brand door batterijen en accu’s

Je telefoon in bed of onder je kussen opladen is gevaarlijk. De oorzaken van brandende accu’s lopen uiteen. Soms is er sprake van een beschadigd apparaat of wordt er geen originele oplader gebruikt. Dus niet je telefoon ’s nachts opladen – of leg hem op je nachtkastje als je echt zonder batterij zit. 

11. Vlamvattende poetsdoeken

Een iets minder bekende oorzaak: poetsdoeken die vlamvatten. In terpentine gedrenkte lappen, maar ook doeken die gebruikt worden voor het inwrijven van bepaalde soorten vloerolie of boenwas, kunnen door een chemische reactie brand veroorzaken. Je voorkomt brand door de doeken op te hangen, uit te spreiden of door ze simpelweg uit te wassen.

12. Brand door broeiend (tuin-)afval

Een andere minder bekende oorzaak is ‘broeiend afval’. Organisch afval, zoals snoei-afval uit de tuin, kan vlamvatten als gevolg van biologische activiteit. Microbiële processen zorgen ervoor dat de temperatuur van het afval stijgt, waardoor het vochtgehalte afneemt en er brand kan ontstaan. Sla je afval dus niet op; direct afvoeren is de beste preventiemaatregel.